Mammografia – nieinwazyjna metoda badania piersi przy użyciu promieni rentgenowskich, uważana za bezpieczną i efektywną metodę wykrywania raka piersi, wykorzystywana jako badanie profilaktyczne w grupie kobiet 50-69 lat. Polega na ucisku piersi w dwóch projekcjach (CC i MLO) i zobrazowaniu tkanki piersi na zdjęciach rentgenowskich, obecnie głównie w wersji cyfrowej coraz rzadziej na kliszach. Jest doskonałą metodą do oceny mikrozwapnień oraz drobnych zmian w piersiach o budowie tłuszczowej.

Niższa czułość mammografii u kobiet młodszych wiąże się przede wszystkim z gęstą budową piersi, obecnością zrębu tkanki łącznej nieprzejrzystego dla promieniowania rentgenowskiego.

Badanie z uwagi na promieniowanie rentgenowskie jest przeciwskazane u kobiet w ciąży.

Przygotowanie do badania

Na badanie należy przyjść ze skierowaniem od lekarza. Jeżeli wcześniej wykonywana była mammografia lub USG piersi, należy przynieść wyniki. W dniu badania nie powinno się używać balsamów, kremów ani dezodorantów z talkiem.

Przebieg badania

W trakcie badania wykonuje się po dwa zdjęcia każdej piersi. Mammografię zaleca się wykonać między 5. a 10. dniem cyklu miesiączkowego, kiedy piersi są mniej wrażliwe na dotyk.

Ucisk piersi podczas badania jest całkowicie bezpieczny. Badanie trwa kilka minut, podczas którego radiolog umieszcza pierś na stoliku aparatu mammograficznego, dociska pierś płytką z przejrzystego tworzywa i unieruchamia ją, po czym wykonuje zdjęcie mammograficzne. Taki ucisk piersi zmniejsza dawki promieniowania rentgenowskiego oraz pozwala na uzyskanie wyraźnego obrazu prawidłowych struktur sutka i ewentualnych zmian.

Jeżeli wynik mammografii nie jest prawidłowy, pacjentka zostaje skierowana do drugiego etapu badań: może to być mammografia uzupełniająca, USG piersi, rezonans magnetyczny lub biopsja.

Harmonogram badań

Według zaleceń profilaktycznych raka piersi, kobiety w wieku 50-69 lat powinny wykonywać badanie mammograficzne co 24 miesiące.

Należy zaznaczyć, że kobiety w podanym przedziale wiekowym, które nie chorowały na raka piersi oraz są ubezpieczone, mają możliwość wykonania bezpłatnej mammografii w ramach programu przesiewowych badań NFZ. Badanie można wykonać bez skierowania od lekarza specjalisty, jeżeli od ostatniego badania minęły minimum 2 lata.

U kobiet obciążonych czynnikami ryzyka zachorowania na raka piersi (rak piersi u członków rodziny: matka, siostra, córka, mutacje w obrębie genów BRCA 1 i/lub BRCA 2) mammografia powinna być wykonywana co 12 miesięcy na przemian z rezonansem magnetycznym.

USG piersi należy powtarzać co 12 miesięcy jako badanie uzupełniające.

Wskazania do mammografii:

a. profilaktyka

• badanie przesiewowe u kobiet w wieku od 50 do 69 roku życia, co dwa lata

• badanie przesiewowe u kobiet genetycznie obciążonych wystąpieniem raka piersi, co rok

b. diagnostyka

• zalecenia po USG piersi, np. obecność mikrozwapnień

• podejrzenie obecności guza piersi

• obecność niepokojących objawów w obrębie piersi w badaniu palpacyjnym: zgrubienia, obszary mastopatyczne

• krwisty wyciek z brodawki sutkowej

• wciągniecie brodawki sutkowej lub skóry

• patologicznie powiększone węzły chłonne pachowe i/lub podobojczykowe

Wymienione powyżej niepokojące objawy należy skonsultować z lekarzem specjalistą.

Czy badanie jest bezpieczne?

Mammografia jest badaniem całkowicie bezpiecznym. Dawka promieniowania w trakcie badania jest porównywalna z dawką pochłanianą w trakcie prześwietlenia zęba czy z promieniowaniem, jakie występuje w samolocie.

Ciąża jest jednak przeciwwskazaniem do badania mammograficznego.

Mammografia a USG piersi

Aby badanie mammograficzne było w pełni skuteczne zaleca się łączyć różne metody diagnostyczne i dopasowywać je do wieku badanej oraz budowy piersi kobiety.

Obecnie mammografia uznawana jest za najlepszą metodę wczesnego wykrywania raka piersi u kobiet powyżej 40. roku życia i za najskuteczniejsze badanie przesiewowe (skriningowe) u kobiet w przedziale wiekowym 50-69 lat. Jest to badanie o wysokiej czułości pozwalające na wykrycie zmian we wczesnym stadium zaawansowania.

Wcześnie wykryta choroba daje duże szanse na pełne wyleczenie.

Badanie USG piersi zaleca się młodym kobietom, w przedziale wiekowym 20-40 lat lub w każdym wieku jako badanie uzupełniające.

BRASTER - DOSKONAŁE UZUPEŁNIENIE INNYCH METOD DIAGNOSTYCZNYCH

Comiesięczne badanie urządzeniem Braster jest znakomitym uzupełnieniem mammografii. Dzięki wykorzystaniu opatentowanej termograficznej matrycy urządzanie rejestruje ewentualne niepokojące zmiany.